Acètou
Rumex arifolius
Polygonaceae
Àutri noum : Acèti, Aigreto.
Noms en français : Rumex à feuilles d'arum, Rumex alpestre.
Descripcioun :L'acétou o l'acèti coume se dison lis eigreto en mountagno (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 60)
, trachis dins li relarg à rousage e li faio. Es uno planto proun proche de Rumex acetosa, coumuno en basso Prouvènço, pamens a de fueio pu larjo que dounon d'èr à li dóu sangueiroun .
Usanço :Coume lis àutris eigreto, es uno planto manjadisso (tian, meleto...), pamens fau pas trop n'en manja malodi l'acide óussali qu'èi marrit pèr li rèn. La planto èi peréu vertuouso (vèire çai-souto).
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rumex
Famiho : Polygonaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 3
Ø (o loungour) flour : 4 à 8 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 à 2300 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Relarg à rousage
- Prado à rousèu
- Faio
- Camin
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Éurosiberiano
Ref. sc. : Rumex arifolius All., 1773
(= Rumex alpestris Jacq., 1762 )
Serento
Picea abies
Pinaceae
Àutri noum : Serénta, Sarento, Sourento, Serinte, Sùfi.
Noms en français : Epicéa, Épicéa commun.
Descripcioun :Pèr pas s'engana emé lou sapin fau regarda coume soun lis aguio o peréu li pigno (o vacheto). Li fueio de la serento soun estacado tout à l'entour de la ramo coume uno brosso, au contro de li dóu sap que soun tóuti dins lou meme plan coume un penche. De nouta pamens qu'acò marcho pas pèr d'ùni sap fourestié (coume Abies pinsapo). Li pigno pendoulon, alor qu'encò dóu sap, quouro li poudès vèire, se tènon bèn drecho.
Usanço :I'a touto meno d'utilisacioun dóu bos segound sa qualita. La pegoulo (resino) èi di proun vulneràri. Foundudo, servié, à passa tèms, pèr sougna li tigno (J.-R. Fortoul). Li jóuini fueio soun manjadisso (ensalado, pèis), an lou goust de citroun.
Port : Aubre
Taio : 10 à 50 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Picea
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 600 à 2200 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Sapiniero
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Picea abies (L.) H.Karst., 1881